1. Genel olarak
F. Takas
I. Koşulları
1. Genel olarak
Madde 139 - İki kişi, karşılıklı olarak bir miktar para veya özdeş diğer edimleri birbirine borçlu oldukları takdirde, her iki borç muaccel ise her biri alacağını borcuyla takas edebilir.
Alacaklardan biri çekişmeli olsa bile takas ileri sürülebilir.
Zamanaşımına uğramış bir alacağın takası, ancak takas edilebileceği anda henüz zamanaşımına uğramamış olması koşuluyla ileri sürülebilir.
I-) 818 Sayılı Borçlar Kanunu:
(E) Takas1:
I - Şartları:
1 - Umumiyet itibariyle
Madde 118 - İki şahıs karşılıklı bir miktar meblâğı veya yekdiğerine mümasil başka malları birbirine borçlu oldukları takdirde, her iki borç muaccel ise iki taraftan her biri borcunu alacağı ile takas edebilir.
Alacaklardan biri, münazaalı olsa bile takas dermeyan olunabilir.
Müruru zamana uğramış bir alacak, takas dermeyan edebileceği zamanda müruru zaman ile sâkıt olmuş değil ise onun da takası dermeyan olunabilir.
II-) Madde Gerekçesi:
Madde 138 - 818 sayılı Borçlar Kanununun 118 inci maddesini karşılamaktadır.
Tasarının üç fıkradan oluşan 138 inci maddesinde, takas düzenlenmektedir.
818 sayılı Borçlar Kanununun 118 inci maddesinin kenar başlığında kullanılan “E. Takas / I. Şartları / 1. Umumiyet itibariyle” şeklindeki ibareler, Tasarıda “F. Takas / I. Koşulları / 1. Genel olarak” şeklinde değiştirilmiştir.
818 sayılı Borçlar Kanununun 118 inci maddesinin birinci fıkrasında kullanılan “yekdiğerine mümasil başka malları” şeklindeki ibare, Tasarıda “özdeş diğer edimleri” şekline dönüştürülmüştür.
Metninde yapılan arılaştırma dışında, maddede 818 sayılı Borçlar Kanununa göre bir hüküm değişikliği yoktur.
III-) Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu:
1-) OR:
F. Verrechnung
I. Voraussetzung
1. Im Allgemeinen
Art. 120
1 Wenn zwei Personen einander Geldsummen oder andere Leistungen, die ihrem Gegenstande nach gleichartig sind, schulden, so kann jede ihre Schuld, insofern beide Forderungen fällig sind, mit ihrer Forderung verrechnen.
2 Der Schuldner kann die Verrechnung geltend machen, auch wenn seine Gegenforderung bestritten wird.
3 Eine verjährte Forderung kann zur Verrechnung gebracht werden, wenn sie zurzeit, wo sie mit der andern Forderung verrechnet werden konnte, noch nicht verjährt war.
2-) CO:
F. Compensation
I. Conditions
1. En général
Art. 120
1 Lorsque deux personnes sont débitrices l’une envers l’autre de sommes d’argent ou d’autres prestations de même espèce, chacune des parties peut compenser sa dette avec sa créance, si les deux dettes sont exigibles.
2 Le débiteur peut opposer la compensation même si sa créance est contestée.
3 La compensation d’une créance prescrite peut être invoquée, si la créance n’était pas éteinte par la prescription au moment où elle pouvait être compensée.
IV-) Yararlanılabilecek Monografiler:
Fahrettin Aral; Türk Borçlar Hukukunda Takas, Ankara, 2010.
Hüseyin Murat Develioğlu; Takas, İstanbul, 2011.
1 Maddenin Düstur’daki “H” şeklindeki kenar başlığı, “E” olarak anlaşılmalıdır.